Wariant 1

Dzień to jest dziś wesela,

królewskie rodziny.

Król nam bowiem przychodzi

z żywota bez winy;

Dziecię dziwnej cudności,

wdzięczne, pełne słodkości

w człowieczej istności;

które nieocenione

ani też wysłowione

w Boskiej wszechmocności.

Anioł pasterzom, którzy

w nocy trzody strzegli,

o tym Królu powiadał,

by do stajni biegli.

W stajni, mówi, to Dziecię

we żłobie tam najdziecie,

powite w pieluszki;

Ten aniołom panuje,

wszystkich ludzi celuje,

śliczny, choć maluśki. ^[1], ^[2]

Wariant 2

Dzień to jest dziś wesela Królewskiej Rodziny,

Król nam, bowiem wychodzi z żywota bez winy.

Dziecię dziwnej cudności, wdzięczne, pełne słodkości.

W człowieczej istności,

Które nieocenione, ani nie wysłowione,

W Boskiej Wszechmocności.

Anioł pasterzom, którzy w nocy. trzody strzegli,

O tym królu powiadał, by do stajni biegli,

W stajni, mówi, to Dziecię, we żłobie tam znajdziecie.

Powite w pieluszki:

Ten Anioł panuje, wszystkich ludzi celuje,

Śliczny choć maluśki.

Chryste, któryś nas stworzył Boskiemi sprawami.

I dla nas się narodzić chciał i mieszkać z nami,

Spraw w nas serce nabożne, odpuść złości niezbożne,

Nie chciej zatracenia,

Odkupionych z miłości, prowadź do swych radości,

I domieść zbawienia. ^[4]

Melodia tej pieśni była szczególnie popularna w XVI w., kiedy zarówno śpiewano ją jednogłosowo, jak i opracowywano dla wykonawstwa bardziej kunsztownego. Podana została wersja według druku Łazarza Andrysowica Piosnka na dzień Narodzenia Pańskiego. Na notę jako Dies est Laetitiae z ok. 1550 r.

Tekst przekładano kilkakrotnie: z połowy XVI w. znamy dwa przekłady protestanckie i dwa katolickie. Z tych ostatnich tłumaczenie Opecia (w Żywocie Pana Jezu Krysta, 1522) oraz zachowane w rękopisach puławskim i kórnickim (ta sama wersja, około 1550) są prozodycznie wadliwe, dlatego zamieszczamy tekst, który przekazuje dopiero Jagodyński. Tę samą wersję co Jagodyński zamieszczają XVIII-wieczne rękopisy: BJ 3639, karmelitańskie BJ 3647 i 3646 (ten ostatni zawiera również tekst łaciński). Inne XVIII-wieczne rękopisy i druki polskiego tekstu nie zamieszczają. Ilość zwrotek w różnych przekładach jest różna: u Opecia wynosi 10, Jagodyński podaje 4. W hymnie silny nacisk położony jest na treści teologicznej, ujętej w paradoksalne zestawienia, które wydobywa zwłaszcza przekład Opeciowy:

...W północy się narodził,

jen słońce oświecił,

między wołem i osłem

w jasłkach się położył.

Niebo wszytko stanowił,

gdy potem w niebo wstąpił

grom, łykanie spuszcza,

ten, rękoma powity,

stał się dziś już płaczliwy,

wesele anielskie^[1].