Utwór
 
Osoba
 
Zespół
 
Serie
 
 
Publikacja
 
Rękopis
 
Instytucja
Szukaj
[Jak korzystać?]

[Więcej] Czy wiesz...

który polski hit swoją genezę ma w „Marszu Kawalerii” z okresu Wojny Secesyjnej?

[dowiedz się]

Osoba (ostatnia modyfikacja: 2018-05-12 08:54)
Hemar, Marian

Nazwisko, imię

Hemar, Marian

Harryman
(pseudonim)

Hemair, Mary
(pseudonim)

Marian Hemarey z Nagłowic
(pseudonim)

O’Mega
(pseudonim)

Hescheles, Jan Marian
(właściwie)

Data urodzenia

6 kwietnia 1901

Miejsce urodzenia

Lwów

Data śmierci

11 lutego 1972

Miejsce śmierci

Dorking koło Londynu w Wielkiej Brytanii

Biografia

Pisarz, poeta, satyryk, reżyser, kompozytor, autor tekstów kabaretowych, rewiowych, szopek politycznych, audycji radiowych i tekstów piosenek. Syn Ignacego i Berty z Lemów. Ojciec był wydawcą gazety codziennej „Chwila” (zmarł około 1930 r.); w środowisku dziennikarskim Lwowa było również znane nazwisko jego brata – Henryka Heschelesa[4]. Ukończył VII Gimnazjum im. OsobaTadeusza Kościuszki we Lwowie. Studiował na Wydziale Medycznym i Filozoficznym Uniwersytetu Lubelskiego[1].

Debiutował jako autor w 1920 r. Pierwsze jego utwory (m.in. Balladę szubieniczną) opublikował dziennik „Wiek Nowy”. Współpracował początkowo z kabaretami: „Ul”, „Renesans” i „Mozaika”. W 1920 r. zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-sowieckiej. Służbę wojskową zakończył w 1921 r. W następnym roku lwowska Biblioteka Utworów Wesołych wydała pierwszy jego zbiorek autorski pt. Dzik i świnia. W tym czasie rozpoczął współpracę z tygodnikiem satyrycznym „Szczutek”.

W 1923 r. wydał drugą książkę – Balladę o białym byku. W 1924 r. był współautorem rewii Łątki lwowskie, wystawionej w Teatrze Miejskim. Dzięki pośrednictwu OsobaLudwika Lawińskiego złożony z tekstów Hemara obraz tej rewii pt. U Lwowi, został przeniesiony do Warszawy do teatru „Qui pro Quo”. 9 grudnia 1924 r. Hemar jako autor zadebiutował w tym kabarecie, w rewii Kupa śmiechu. Sukces odniósł swymi utworami w programie Siedem krów tłustych (31 styczeń 1925 r.); kolejne programy: Hallo, ciotka (luty), Humpa, humpa (maj), Ile mi dasz? (czerwiec) oraz Bez koszulki (lipiec) ugruntowały jego pozycję. Jego nazwisko jako twórcy (w tym przypadku tekstów do programu Grunt się nie przejmować ) pojawiło się po raz pierwszy na afiszu teatru 25 października 1925 r[4]. W 1925 r. związał się również z grupą poetycką Skamander[1]. W tym okresie Hemar był jeszcze związany z lwowskim miesięcznikiem literackim „Winnica”, redagowanym przez OsobaBruno Jasieńskiego. Przez pewien czas wspólnie z Jasieńskim prowadził kabaret autorski we Lwowie, rozwiązany w związku z jego wyjazdem na stałe do Warszawy w 1926 r[4].

Od połowy lat 20-tych współpracował z warszawskimi teatrzykami i rewiami, m.in. z Qui Pro Quo (1925, 1929–1931 kierownik literacki z OsobaJulianem Tuwimem), Bandą (1931–1933 kierownik artystyczny z OsobaFryderykiem Járosym), Nową Komedią i Cyganerią Warszawską (1933–1934), Wielką Rewią (1934–1936) i Cyrulikiem Warszawskim (1936–1939). W 1929 r. zadebiutował jako dramaturg komedią Dwaj panowie B, wystawioną przez stołeczny Teatr Polski[1]. Współpracował ponadto z teatrem „Perskie Oko”, z „Morskim Okiem”, kabaretem „Femina”, „Małym Qui pro Quo”, „Ali Babą”.

Jest autorem:

— sztuk teatralnych Firma (została napisana z okazji otwarcia teatru „Nowa Komedia”, który w latach 1933–1934 Marian Hemar prowadził wspólnie ze OsobaStefanem Jaraczem oraz swą żoną, OsobaMarią Modzelewską; w 1937 r. sztukę tę wystawiono w niemieckim teatrze „Kleine Bühne” w Pradze)[4], Kariera Alfa Omegi (współaut. Julian Tuwim), Kroki na schodach, Dzwony z Czeremszy, Dług honorowy, Gołąbek niepokoju, Pierwiastek minus jeden, Piękna Lucynda oraz Cud biednych ludzi, wystawianych w Dublinie, Londynie, Paryżu i Brukseli;

— adaptatorem utworów na scenę Artyści[1] (sztuka George’a M. Wattersa i Arura Hopkinsa adaptowana w 1929 r. dla Teatru Wielkiego), Moja siostra i ja (komedia muzyczna Ralpha Benatzky’ego opracowana przy współpracy z Julianem Tuwimem), Piękna Helena (Marian Hemar pracował także jako reżyser; w 1935 r.wyreżyserował w Teatrze Letnim to przedstawienie według oryginału Jakuba Offenbacha[4]), Jim i Jill;

— tłumaczem utworów Szekspira i Horacjusza, a także literatury francuskiej, niemieckiej i angielskiej;

— kompozytorem piosenek Mnie się żadna nie podoba, jak ty, Kogo nasza miłość obchodzi, Nie będziesz ty, to będzie inna;

— muzyki do filmu Śluby ułańskie (reż. Mieczysław Krawicz);

— autorem ponad dwóch tysięcy tekstów piosenek m.in. dla Hanki Brzezińskiej, OsobaWładysławy Majewskiej, OsobaToli Mankiewiczówny, OsobaMarii Modzelewskiej, OsobaHanki Ordonówny, OsobaZuli Pogorzelskiej, OsobaMiry Zimińskiej, OsobaAndrzeja Boguckiego, ZespółChóru Dana, OsobaAdolfa Dymszy, OsobaTadeusza Faliszewskiego i OsobaKazimierza Krukowskiego.

W 1939 r. wyjechał z Polski. Przez Rumunię dotarł na Bliski Wschód. Prowadził polski program w radiu kairskim. Współpracował z teatrem wojskowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, dla którego napisał cykl piosenek żołnierskich z dwoma najsławniejszymi utworami – Pamiętaj o tym wnuku, że dziadzio był w Tobruku oraz Karpacką Brygadę (hymn jednostki)[1]. Podczas II wojny trafił do nocnego dywizjonu bombowego „Lwowskich Puchaczy”. Formacja ta wchodziła w skład polskich sił lotniczych w Wielkiej Brytanii. Napisał piosenkę będącą nieoficjalnym hymnem tej jednostki. Zachowało się jej nagranie, które zaprezentowano pewien czas temu w ramach „Słodkiego Radia Retro”[2]. W 1942 r. rozkazem generała Władysława Sikorskiego oddelegowany do Londynu podjął pracę kulturalno-oświatową w Biurze Opieki nad Żołnierzem przy Ministerstwie Informacji i Propagandy. Wydał wówczas drukiem dwa tomiki poezji Dwie Ziemie Święte i Marchewka[1]. Do końca II wojny światowej był pracownikiem Ministerstwa Informacji i Dokumentacji przy Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Po wojnie osiadł w Anglii prowadząc aktywną działalność literacką, teatralną i kabaretową, przyczyniając się wydatnie do rozwoju niezależnej kultury polskiej na emigracji. Jego twórczość odznacza się wysokimi wartościami patriotycznymi i artystycznymi[3]. W londyńskim „Ognisku Polskim” przygotował ponad trzydzieści programów teatralno – artystycznych. W 1946 r. otworzył kabaret przy klubie „Orzeł Biały”, od 1950 r. prowadził własny „Kabaret Hemara”, zaś od 1955 r. „Teatr Literacko-Satyryczny”. Współpracował też z Teatrem Polskim Związku Artystów Scen Polskich Za Granicą[4]. Pisał audycje radiowe, m.in. Bocianie gniazdo, Róg obfitości, Paweł i Gaweł, Bywalec i Goście mile widziani. W studiu londyńskim przez wiele lat przygotowywał dla Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa cykliczny kabaretowy program polityczny. Kilkakrotnie prezentował go publicznie podczas występów w USA, Izraelu i we Francji. Współpracował z pismami emigracyjnymi „Tydzień Polski” i „Wiadomości”. Wydawał też kolejne tomiki wierszy: Lata londyńskie (1947), Satyry patetyczne (1947), Siedem lat chudych (1955), Im dalej w las, Ściana płaczu, Ściana uśmiechu (1968), Chlib kulikowski, Wiersze staroświeckie (1971). Po jego śmierci w 1977 r. ukazał się w Londynie LP Piosenki Mariana Hemara zapowiadane przez autora, a w 1990 r. polskie wydanie tomu Liryki, Satyry, Fraszki.

W 1987 r. warszawski Teatr Ateneum przygotował widowisko Hemar (reż. OsobaWojciech Młynarski), oparte na jego piosenkach i wierszach. Fragmenty tego spektaklu wypełniły CD Hemar: Piosenki. Jest bohaterem hasła w telewizyjnej wersji Leksykonu Polskiej Muzyki Rozrywkowej (odcinek 27 w reżyserii Ryszarda Wolańskiego). W 1990 r. TVP zrealizowała wodewil Kariera Alfa Omegi (reż. Barbara Borys-Damięcka). W 1997 r. ukazała się w Londynie antologia twórczości poetyckiej Za dawno, za dobrze się znamy, rok później monografia poświęcona jego kabaretowej twórczości pt. PublikacjaKabaret Hemara, a w 2005 r. książka OsobaAnny Mieszkowskiej PublikacjaJa, kabareciarz : Marian Hemar – od Lwowa do Londynu. W 90-tą rocznicę urodzin autora jego imię otrzymała jedna z ulic Krakowa (dawna ul. J. Saturna w Bronowicach-Mydlnikach)[1].

Jego twórczość literacka, zarówno z okresu międzywojennego, jak również z lat powojennych, zajęła w kulturze polskiej poczesne miejsce. W dziejach piosenki odegrał pierwszoplanową rolę. Jego teksty napisane z wielkim smakiem i talentem należą do najwartościowszych utworów polskiego kabaretu[4].

Autor słów do utworów

pokaż wszystkie

Kompozytor muzyki do utworów

pokaż wszystkie

Powiązane fonogramy

Powiązane publikacje (autorstwo)

pokaż wszystkie

Powiązane publikacje (związek)

 
Copyright © 2007-2011 Biblioteka Polskiej Piosenki • Ostatnia aktualizacja: 2018-07-26 21:59
powered by Athenadeign by TreDo
Odsłon od Listopada 2007
95504543

Odwiedzin od Grudnia 2010
76102806
Korzystanie z zamieszczonych na stronie internetowej utworów (w szczególności tekstów piosenek i nut) i ich opracowań, w całości lub jakichkolwiek fragmentach, jest dozwolone wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego w sposób nienaruszający normalnego korzystania z utworu lub słusznych interesów twórcy. Zakazane jest korzystanie lub/i rozporządzanie opracowaniami, przeróbkami i modyfikacjami utworów zamieszczonych na stronie internetowej. W szczególności zakazane jest wykorzystywanie zamieszczonych na stronie internetowej utworów lub/i ich fragmentów, w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, w celach zarobkowych.

Biblioteka Polskiej Piosenki dąży do popularyzacji i utrwalenia wiedzy o polskiej piosence historycznej i współczesnej. Jako instytucja publiczna stara się utrzymać najwyższe standardy zgodności z obowiązującym w Polsce prawem. Biblioteka nie czerpie żadnych korzyści z podejmowanych przedsięwzięć - kieruje się dobrą wolą. Szacunek do pracy Twórców, Autorów i Artystów jest jedną z fundamentalnych zasad funkcjonowania Instytucji. Jeżeli umieszczenie tekstu utworu jest sprzeczne z czyimiś prawnymi lub osobistymi interesami - uprzejmie prosimy o kontakt przy pomocy znajdującego na górze strony formularza lub przy pomocy poczty elektronicznej. Tekst zostanie bezwzględnie usunięty.

Strona Biblioteki Polskiej Piosenki wykorzystuje tzw. pliki cookie do zliczania unikatowych odwiedzin oraz przechowywania informacji o historii odwiedzonych rekordów Biblioteki Cyfrowej. Pliki cookie nie są przechowywane po zamknięciu sesji przeglądarki. Odwiedzający może zmienić ustawienia plików cookie korzystając z odpowiednich okien ustawień swojej przeglądarki.
To jest archiwalna odsłona strony i bazy CBPP.