987654321Wariant:Tekst utworu Wariant 1 Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść. Czy umrzeć nam przyjdzie na polu, Czy w tajgach Sybiru nam gnić. Z trudu naszego i bolu Polska powstanie, by żyć! Nic nie powstrzyma rycerzy, Ofiarnych na mękę, trud, Za naszym hasłem pobieży Do walki o wolność ― lud. Czy umrzeć nam przyjdzie na polu... Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność, byt; Wrogowi odpłacić klęski, Polsce swobody dać świt. Czy umrzeć nam przyjdzie na polu... Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść, Naprzód, drużyno strzelecka ― Sztandar do góry swój wznieś! Czy umrzeć nam przyjdzie na polu... [1], [2], [3], [7], [9] Wariant 2 Naprzód drużyno strzelecka, Sztandar Twój do góry wznieś, Żadna nas siła zdradziecka Zgnębić nie zdoła ni zgnieść. Czy przyjdzie nam umrzeć na polu, Czy w tajgach Sybiru gdzie zgnić, Z trudu naszego i znoju, Polska powstanie, by żyć. Nic nie powstrzyma rycerzy Ofiarnych na mękę i trud, Śmiało nasz hufiec uderzy, By walczyć o wolność i lud. Czy przyjdzie... Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność i byt, Wrogowi odpłacić klęski, A Polsce swobody dać świt. Czy przyjdzie... Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść, Śmiało drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Czy przyjdzie... [4] Wariant 3 Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju, Czy w tajgach Sybiru nam zgnić, Z trudu naszego i znoju Polska powstanie, by żyć! Nic nie powstrzyma rycerzy, Ofiarnych na mękę i trud, Każdy pod sztandar swój bieży Do walki o wolność i lud. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność i byt, Wrogowi odpłacić za klęski, Polsce swobody dać świt. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść, Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju... [6] Wariant 4 Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar Twój do góry swój wznieś, Żadna nas siła zdradziecka Zgnębić nie zdoła, ni zgnieść. Czy umrzeć nam przyjdzie tu w boju, Czy w tajgach Sybiru nam gnić, Z trudu naszego i znoju Polska będzie dalej żyć, żyć, Polska będzie dalej żyć. Nic nie powstrzyma rycerzy Ofiarnych na mękę i trud, Kiedy pod sztandar swój bieży Do walki o chwałę i lud. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść, Śmiało drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju... [5] Wariant 5 Naprzód, drużyno strzelecka, sztandar do góry swój wznieś! Żadna nas siła zdradziecka zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść. Czy umrzeć nam przyjdzie na polu, czy w tajgach Sybiru nam gnić, z trudu naszego i bolu Polska powstanie, by żyć! Nic nie powstrzyma rycerzy ofiarnych na mękę i trud. Śmiało nasz hufiec uderzy, by walczyć o wolność, lud. Czy umrzeć nam… Hufiec nasz ruszy zwycięski do walki o wolność, byt, wrogowi odpłaci klęski, Polsce swobodny dać świt. Czy umrzeć nam… [8], [11] Wariant 6 Naprzód drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś, Żadna nas siła zdradziecka, Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść; Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju, Czy w tajgach Sybiru nam gnić, Z trudu naszego i znoju, Polska powstanie, by żyć!/bis Nic nie powstrzyma rycerzy Ofiarnych na mękę i trud, Za naszem hasłem pobieży Do walki o wolność i lud. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność, byt, Wrogowi odpłacić klęski, Polsce swobodny dać świt. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść, Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś. Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju… [10] Wariant 7 Naprzód, drużyno strzelecka! Sztandar do góry swój wznieś! Żadna na siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść. Czy przyjdzie nam umrzeć na polu, Czy w tajgach Sybiru gdzie zgnić, Z trudu naszego i bólu Polska powstanie, by żyć. Nic nie powstrzyma rycerzy Ofiarnych na mękę i trud. Śmiało nasz hufiec uderzy, By walczyć o wolność i lud. Czy przyjdzie nam... Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność i byt, Wrogowi odpłacić za klęski, A Polsce swobodny dać świt. Czy przyjdzie nam... Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść. Naprzód, drużyno strzelecka! Sztandar do góry swój wznieś! Czy przyjdzie nam... [13] Wariant 8 Naprzód, drużyno strzelecka! Sztandar Twój do góry wznieś! Żadna na siła zdradziecka Zgnębić nie zdoła ni zgnieść. Czy umrzeć nam przyjdzie to w boju, Czy w tajgach Sybiru nam gnić, Z trudu naszego i znoju Polska powstanie, by żyć /bis/ Nic nie powstrzyma rycerzy Ofiarnych na mękę i trud. Kiedy pod sztandar swój bierzy Do walki o wolność i lud. Czy umrzeć nam przyjdzie ... Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła ni zgnieść. Śmiało drużyno strzelecka! Sztandar do góry swój wznieś! Czy umrzeć nam przyjdzie... [14] Wariant 9 Naprzód, drużyno strzelecka, Sztandar do góry swój wznieś! Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść. Czy zginąć nam przyjdzie wśród boju, Czy w tajgach Sybiru nam gnić. Z trudu naszego i bolu Polska powstanie, by żyć! Nic nie powstrzyma rycerzy, Ofiarnych na mękę, trud, Za naszym hasłem pobieży Do walki o wolność ― lud. Czy zginąć nam przyjdzie wśród boju... Hufiec nasz ruszy zwycięski Do walki o wolność, byt; Wrogowi odpłacić klęski, Polsce swobody dać świt. Czy zginąć nam przyjdzie wśród boju... Żadna nas siła zdradziecka Zniszczyć nie zdoła, ni zgnieść, Naprzód, drużyno strzelecka ― Sztandar do góry swój wznieś! Czy zginąć nam przyjdzie wśród boju...[16] Informacje dodatkowe „Znana i śpiewana wszędzie” – jak podał B. Szul. Pieśń jest polską, napisaną ok. 1912 r., wersją rosyjskiej pieśni rewolucyjnej. Prawdopodobny pierwowzór tej pieśni przytoczyła Zofia Kruszewska w artykule Życie i muzyka więzienna (1906–1907), zamieszczonym w „Niepodległości” (t. XV, z. 1, s. 78): Smelo druzja nie tieriajtie Bodrost’ w nierawnom baju, Rodinu mat’ wy spasajcie Czest’ i swobodu swaju. Jesli paginut’ prijdiotsa W tiurmach i szachtach syrych, Dieło wsiegda azawiotsa Na pakalenjach żywych[1]. Pieśń tę łączono ze Związkiem Strzeleckim z 1912 r. Powstała ona jednak w czasie Powstania Styczniowego. Z zesłańcami dostała się na Syberię. Na jej podstawie rewolucjoniści rosyjscy napisali pieśń „Smieło druzja”. Znana była polskim organizacjom niepodległościowym. „Hymnem strzeleckim” stała się po 1912 r. Melodia rosyjskiego marsza żałobnego: Spijtie, orły bajewyje[13]. Refren utworu ulegał czasami pewnym modyfikacjom, słowo bolu zmieniono na znoju (por. wersja 3). Stefan Lidzki-Śledziński zwrócił uwagę na dwa warianty refrenu (Pieśń żołnierska w 1-ym Pułku Piechoty Legionów [w:] Adam Borkiewicz, Dzieje 1-go Pułku Piechoty Legionów, Warszawa 1929, s. 1101–1112): Czy umrzeć nam przyjdzie wśród boju, Czy w trudzie i pocie nam żyć, Z brudu naszego, wszy roju Polska powstanie, by żyć. oraz: Czy umrzeć nam przyjdzie w taborze, Czy w biurze werbunków się skryć, Zawsze, o, zawsze mój Boże, Człek się dekuje, by żyć. Ostatnia wersja refrenu jest przykładem niechęci i wrogości, jakimi darzyli legioniści Departament Wojskowy NKN oraz jego szefa, Władysława Sikorskiego za ugodowe stanowisko wobec Austrii[1]. Utwór wykonywano także w czasie walk o Lwów, a w latach 30-tych trafił on do polskich oddziałów walczących w Hiszpanii. Śpiewany był w zmienionej wersji, zaczynającej się od słów „Naprzód robocza drużyno, o wolność Hiszpanii się bić...”[12]. por.: Polskie pieśni wojenne i piosenki obozowe, Z(agórski) Ad(am), s. 49–50; Kronenberg Leopold, Śpiewki żołnierzy polskich 1914–1915. Zebrał i wydał... wyd. 2, Cieszyn, br, (ok. 1915), s. 4–5; Jeziorski Władysław, Nowy śpiewnik polski 1914–1917. Zebrał... Kraków , s. 30–31[1]. |